Η ανασφάλεια και ο φόβος σχετικά με το κατά πόσο η ψυχοθεραπεία είναι ωφέλιμη για την ψυχική και συναισθηματική μας υγεία, συχνά μας δημιουργούν δισταγμούς ως προς το σημαντικό αυτό πρώτο βήμα.
Πολλές φορές, επίσης, δε γνωρίζουμε ποιο είδος θεραπείας είναι το καλύτερο για εμάς, ενώ ένα ακόμα εξαιρετικά σύνηθες φαινόμενο είναι οι διάφορες ανακρίβειες σχετικά με τη διαδικασία της ψυχοθεραπείας οι οποίες δρουν ανασταλτικά στο να απευθυνθεί κανείς σε ειδικό, παρότι το έχει πραγματικά ανάγκη. Είναι σημαντικό να συνδιαλλαγούμε με αυτές τις σκέψεις που συμμαχούν με την επιθυμία να μην αλλάξει τίποτα. Αυτές εμφανίζονται σαν εμπόδιο προβάλλοντας δικαιολογίες, συχνά ρεαλιστικές, για να μην ξεκινήσει κανείς αυτό το εσωτερικό ταξίδι.
Aς δούμε κάποιες μορφές σκέψης που λειτουργούν ως αντίσταση στην αλλαγή διερευνώντας, παράλληλα, τους λόγους για τους οποίους αξίζει κανείς να ξεκινήσει ψυχοθεραπεία.
Αυτή είναι μια απολύτως κατανοητή ερώτηση, αλλά είναι δύσκολο να απαντηθεί, καθώς κάθε άτομο έχει τους δικούς του στόχους, προθέσεις και προβλήματα.
Η εμπειρία του ομαδικού αναλυτή είναι σημαντική για να συμβούν διαρκείς και σταθερές αλλαγές και, ως εκ τούτου, υπάρχει η προσδοκία ότι τα μέλη θα δεσμευτούν στην ομάδα και θα παραμείνουν εκεί για όσο χρόνο χρειάζονται, ώστε να βοηθηθούν στο έπακρο.
Οι ανάγκες της ψυχικής υγείας δύο ανθρώπων δεν είναι ποτέ οι ίδιες σε απόλυτο βαθμό, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι δεν υπάρχει «καλύτερη» μορφή θεραπείας για όλους. Με απλά λόγια, το αν ενδείκνυται η ατομική ή η ομαδική ψυχοθεραπεία εξαρτάται από τις ανάγκες και τις προτιμήσεις του ατόμου. Και οι δύο μορφές θεραπείας, πάντως, είναι εξίσου αποτελεσματικές για τους περισσότερους ανθρώπους.
Συχνά, οι άνθρωποι που ισχυρίζονται κάτι τέτοιο «κουκουλώνουν» τα προβλήματά τους και, με αυτό τον τρόπο, τα διαιωνίζουν, παγιδεύοντας τον εαυτό τους μέσα σε αυτά. Η βοήθεια του ψυχοθεραπευτή είναι πολύτιμη, καθώς «κανένα πρόβλημα δεν μπορεί να επιλυθεί στο ίδιο επίπεδο της σκέψης που το δημιούργησε» (Άλμπερτ Αϊνστάιν).
Έτσι, αν είναι κανείς ειλικρινής με τον εαυτό του και απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό, έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες όχι μόνο να αλλάξει τον τρόπο αντιμετώπισης των θεμάτων που τον απασχολούν, αλλά και να μάθει καινούριους, περισσότερο λειτουργικούς τρόπους σκέψης και συμπεριφοράς, οι οποίοι στηρίζονται στις ισχυρές βάσεις μιας διαδικασίας ψυχολογικής ωρίμανσης.
Οι φίλοι είναι, πράγματι, ένα πολύ σημαντικό κομμάτι στη ζωή μας και μπορούν να φανούν εξαιρετικά βοηθητικοί και υποστηρικτικοί. Είναι διαφορετική, όμως, η φιλική σχέση, από την ψυχοθεραπευτική. Οι φίλοι δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως ψυχοθεραπευτές, ούτε επιθυμούν έναν τέτοιο ρόλο, με παραπάνω προσδοκίες από όσο αντέχει η σχέση.
Ο ψυχοθεραπευτής διαθέτει την απαραίτητη εκπαίδευση, ώστε να βοηθήσει τον θεραπευόμενο μέσω της σχέσης που σταδιακά αναπτύσσεται μεταξύ τους, μιας σχέσης εμπιστοσύνης όπου η εχεμύθεια, η ελεύθερη έκφραση και η έλλειψη λογοκρισίας είναι χαρακτηριστικά που παρέχονται στο σταθερό θεραπευτικό πλαίσιο.
Οι υγιείς φιλικές σχέσεις, λοιπόν, μας βοηθούν να εξελιχθούμε, αλλά, παράλληλα, η ψυχοθεραπεία αναλυτικού τύπου όπως η ομαδική ανάλυση προσφέρει μια βαθύτερη και πιο ουσιαστική επικοινωνία με τον εαυτό μας, σε ένα προστατευμένο περιβάλλον με σαφή όρια.
Το να υποστηρίζει κανείς ότι ο ψυχοθεραπευτής του δεν έχει προβλήματα, τροφοδοτεί μια ψευδή εικόνα ενός θεραπευτή στη σφαίρα του μη ανθρώπινου. Ο θεραπευτής, ωστόσο, είναι αφενός καταλλήλως εκπαιδευμένος, έχει δουλέψει, αφετέρου, με τον εαυτό του ψυχοθεραπευτικά.
Έτσι, όχι μόνο δεν προβάλλει τα προβλήματά του στο θεραπευόμενο, αλλά, επιπλέον, τηρώντας τις αρχές δεοντολογίας που διέπουν το επάγγελμα, είναι σε θέση να προστατεύσει τόσο τον ίδιο, όσο και τη θεραπευτική τους σχέση.
Άλλη μια λανθασμένη αντίληψη που τροφοδοτεί την ψευδαίσθηση της παντοδυναμίας, ότι, δηλαδή, μόνοι μας μπορούμε να αντιμετωπίσουμε όλα τα ζητήματα που μας δυσκολεύουν. Παράλληλα, υποτιμά τις βαθύτερες ψυχοσυναισθηματικές αιτίες που προκαλούν τις δυσκολίες που ανακύπτουν στη ζωή μας, καθώς, αφού όλα είναι στο μυαλό μας, αρκεί να αλλάξουμε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα.
Η συνδρομή του θεραπευτή είναι σημαντική, καθώς, πέρα από το ότι συμβάλλει στην αλλαγή των δυσλειτουργικών γνωστικών μας αντιλήψεων, μας βοηθάει σε μια πιο βαθιά και ουσιαστική αλλαγή της προσωπικότητάς μας.
Ναι, μπορούν να πραγματοποιηθούν συνεδρίες ατομικής ψυχοθεραπείας. Η διεξαγωγή συνεδριών διαδικτυακά προσφέρει σε πολλούς ανθρώπους την ευκαιρία να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας που διαφορετικά θα ήταν υπερβολικά δύσκολο. Χρειάζεται να διασαφηνιστούν οι αρχές και οι δεσμεύσεις εκ μέρους του θεραπευτή και του θεραπευόμενου για την ασφαλή πραγματοποίηση των συνεδριών σύμφωνα με τους κανόνες δεοντολογίας που ισχύουν και για τις δια ζώσης συνεδρίες και αφορούν στο απόρρητο, το σεβασμό και τη σταθερότητα του πλαισίου.
