Τόσο η ατομική, όσο και η ομαδική ψυχοθεραπεία, έχουν τη δυνατότητα να αποβούν εξίσου ωφέλιμες για το άτομο που αναλύεται, με τη διαφορά τους να έγκειται στο αν η ψυχοθεραπεία πραγματοποιείται σε ατομικό ή σε ομαδικό περιβάλλον.
Η ομαδική ψυχοθεραπεία στοχεύει σε μια βαθύτερη κατανόηση της φύσης των ανθρώπινων σχέσεων, εστιάζοντας στην αλληλεπίδραση μελών που προέρχονται από διαφορετικά κοινωνικά υπόβαθρα, ώστε αυτά να προβάλλουν τα προβλήματα και τις δυσλειτουργίες που διακρίνουν τις μεταξύ τους συναναστροφές.
Πώς, λοιπόν, μπορεί ο θεραπευόμενος να επωφεληθεί από τη συμμετοχή σε συνεδρίες ομαδικής ψυχοθεραπείας; Παρακάτω παρατίθενται ορισμένοι από τους λόγους για τους οποίους αξίζει κανείς να ξεκινήσει ψυχοθεραπεία σε ένα ομαδικό αναλυτικό πλαίσιο.
Προσωπική ανάπτυξη
Εκτός από αποτελεσματική ως θεραπευτική μέθοδος για δυσκολίες κάθε είδους, η ομαδική ψυχοθεραπεία μπορεί, επίσης, να χρησιμοποιηθεί για την προσωπική ανάπτυξη των θεραπευόμενων. Οι ομάδες ψυχοθεραπείας προσφέρουν μια βαθιά υπαρξιακή εμπειρία, δημιουργώντας ένα περιβάλλον όπου τα μέλη μπορούν να εμπλακούν μεταξύ τους σε ένα βαθύ και ουσιαστικό επίπεδο.
Μοίρασμα και σπάσιμο της απομόνωσης
Τα μέλη εκπλήσσονται συχνά με την ανακούφιση που νιώθουν όταν ακούν τους άλλους να μοιράζονται συναισθήματα και εμπειρίες που τους είναι πολύ οικείες, και αυτό τους δίνει αυτοπεποίθηση και τους δημιουργεί εμπιστοσύνη, ώστε να μοιραστούν μεταξύ τους. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, μαθαίνουν γρήγορα ότι, πολλές από τις δυσκολίες που πίστευαν ότι θα τους απομόνωναν, αναγνωρίζονται πολύ εύκολα από τους άλλους στην ομάδα και, σιγά σιγά, εκπαιδεύονται στη διαχείριση δύσκολων συναισθημάτων, όπως το άγχος.
Δημιουργία δεσμών
Οι ομάδες θεραπείας επιτρέπουν και δημιουργούν ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των μελών τους, δεσμοί οι οποίοι ενισχύουν το συναίσθημα του ανήκειν. Η ομάδα βιώνεται από τα άτομα που την συγκροτούν ως ένα “περιέχον” (container) των συναισθηματικών αλλαγών και διαδράσεών τους.
Οι ομάδες ως καθρέφτης και μικρόκοσμος
Καθώς τα μέλη της ομάδας εμπιστεύονται περισσότερο την ομάδα και τον θεραπευτή, μπορούν να τολμήσουν να κάνουν και να αποδεχτούν πιο απαιτητικά σχόλια σχετικά με τον τρόπο που βιώνονται οι άλλοι. Βλέπουν τον εαυτό τους να καθρεφτίζεται στους άλλους, και το αντίστροφο. Η ομάδα βοηθά τα μέλη της να αποδεχθούν και να ασχοληθούν με τη διαφορετικότητα. Με αυτόν τον τρόπο, η ομάδα μετατρέπεται σε ένα μικρόκοσμο της ζωής, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει στην ανοχή και την καλύτερη αντιμετώπιση των απογοητεύσεων της καθημερινή ζωής και των σχέσεων.
Διαφορετική συναισθηματική εμπειρία
Οι περισσότεροι άνθρωποι εντάσσονται σε μια ομάδα, προσδοκώντας ότι οι σχέσεις τους θα εξελιχθούν με έναν οικείο, συνηθισμένο τρόπο, που είναι γενικά αρνητικός και μη χρήσιμος. Αυτές οι προσδοκίες βασίζονται, συνήθως, σε αρνητικές ή τραυματικές εμπειρίες της παιδικής ηλικίας. Οι ομάδες, γενικά, «ταράζουν» αυτού του είδους τις προσδοκίες, παράσχοντας μια διαφορετική εμπειρία και προσφέροντας την ευκαιρία να αλλάξουν τα πρότυπα των σχέσεων. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς ένα σημαντικό μέρος του τρόπου με τον οποίο διαχειριζόμαστε συναισθήματα όπως το άγχος, είναι μέσω της σχέσης.
Ευκαιρία για νέους ρόλους
Οι αναλυτικές ομάδες αντιμετωπίζουν άμεσα τα είδη των περιορισμένων σχεσιακών ρόλων που οι άνθρωποι μπορούν να αναλάβουν στη ζωή τους και συχνά βρίσκονται στο επίκεντρο των δυσκολιών τους. Συνήθως, αυτοί οι ρόλοι έχουν ξεκινήσει νωρίτερα στην οικογένεια ή το σχολείο και συχνά λειτουργούν ασυνείδητα. Το να είσαι σε μια ομάδα θεραπείας παρέχει την ευκαιρία να αμφισβητήσεις -με τη βοήθεια των άλλων μελών και του θεραπευτή- τους συνήθεις ρόλους όπως αυτοί αναλαμβάνονται στην εξωτερική ζωή. Η ομαδική ψυχοθεραπεία προσφέρει την ευκαιρία να δοκιμάσει το μέλος εναλλακτικές σχέσεις και ρόλους, σε ένα ασφαλές θεραπευτικό περιβάλλον.
Κοινωνικό περιεχόμενο
Μια βασική ιδέα στην ομαδική ανάλυση είναι ότι τα κοινωνικά μας πλαίσια βρίσκονται στον πυρήνα μας και τον τρόπο λειτουργίας μας. Αυτό σημαίνει ότι δίνεται έμφαση στην κατανόηση του παρελθόντος και του παρόντος, καθώς και του κοινωνικού και πολιτιστικού μας υποβάθρου. Με αυτόν τον τρόπο, τα μέλη ενθαρρύνονται όχι μόνο να μη βλέπουν τη ζωή τους σε απομόνωση, αλλά σε ένα πλαίσιο, και να συνδέονται με άλλους. Επομένως, οι κατακτήσεις δε θεωρούνται απλώς ότι ανήκουν αποκλειστικά στο άτομο, αλλά στην ομάδα ως σύνολο.
Αλληλοβοήθεια
Στις ομάδες ψυχοθεραπείας, ο χρόνος και η προσοχή μοιράζονται, και αυτό σημαίνει ότι τα μέλη αναπτύσσουν τρόπους τόσο για να καλύπτουν τις ανάγκες των άλλων, όσο και για να επιτρέπουν στους άλλους να προσέχουν τις δικές τους. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων των άλλων μελών της ομάδας μπορεί να προσφέρει μία εξαιρετικά χρήσιμη εικόνα για την προσωπική κατάσταση ενός θεραπευόμενου. Η βοήθεια προς τους άλλους στη διαδικασία της ομαδικής ψυχοθεραπείας αναπτύσσει διαπροσωπικές δεξιότητες, παρέχει μια γνήσια αίσθηση αυτοεκτίμησης και κοινωνικής αξίας και αυξάνει την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση.
Αν έχετε περισσότερες απορίες σχετικά με την ομαδική ψυχοθεραπεία και τα οφέλη της, μη διστάσετε να ανατρέξετε στο πεδίο των συχνών ερωτήσεων.